S&P’den Biden’a enflasyon uyarısı

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standard & Poor’s (S&P), ABD’de dün açıklanan enflasyon verisinin 1982’den bu yana görülen en yüksek seviyede yer almasının ardından uyardı. S&P tarafından yapılan açıklamada, 2021 yılı enflasyon verisinin geldiği seviyede enerji maliyetlerindeki artışın bir numaralı etken olduğu belirtilerek, bu durumun 2022’de Biden yönetimi üzerinde önemli baskı oluşturacağı ifade edildi. Özellikle benzin fiyatlarındaki yükselişe dikkat çekilen açıklamada, fiyat artışlarının Kasım 2022’de yapılacak Kongre ara seçimleri öncesinde ABD yönetimi için önemli bir test niteliğinde olacağı vurgulandı.

ABD’de en çok neyin fiyatı arttı?

Küresel piyasalarının yakından izlediği ABD enflasyon verisinde yukarı yönlü trend devam ederken, fiyat artışlarının

en çok hangi ürün ve hizmet gruplarına yansıdığı konusundaki detaylar dikkat çekiyor. Talep ve küresel tedarik sorunlarının aynı anda artması, tüm dünyada olduğu gibi ABD’de de en çok enerji sektörüne yansımış durumda. Benzin son bir yılda yüzde 50’yi bulan fiyat artışıyla ilk sırayı alırken, hemen ardından yüzde 28’lik artışın görüldüğü doğalgaz geliyor. Çip krizinin küresel imalat sanayiinde etkili olmaya devam etmesi ikinci el araç fiyatlarını

son bir yıldaki yüzde 26’lık yükselişle üçüncü sıraya taşıyor. Ancak uzmanlar bunda, pek çok eyalette binlerce aracın kullanılamaz hale gelmesine neden olan Ida Kasırgası’nın da payı olduğuna dikkat çekiyor. Son bir yılda kiralık araç sektöründeki artış oranı ise yüzde 40’a yaklaşıyor.

Bilindiği gibi yakıt ve ulaştırma maliyetlerindeki artışın, gıda fiyatlarında tüm dünyada son 10 yılın en yüksek seviyesinin görülmesinde önemli payı bulunuyor. ABD’deki gıda fiyatları artışında bunlara ek olarak, sektördeki istihdam sorunları da önemli ölçüde etkili oluyor. Başta kırmızı et olmak üzere spesifik hayvansal ürün kategorilerinde enflasyon oranı son bir yılda yüzde 15 ile çift haneli rakamlara ulaşmış durumda.

Mobilya ve yatak kategorisindeki artış oranı yüzde 14’e yaklaşırken, başta kereste olmak hammadde fiyatlarında görülen yükseliş ve küresel tedarik zinciri sıkıntılarından en belirgin şekilde etkilenen sektördeki fiyat artışlarının ABD’deki enflasyon rakamında önemli payı bulunuyor.

Halk nelerden tasarruf ediyor?

Enflasyonun pek de geçici olmadığını gören ve fiyat artışlarının etkisini giderek daha çok hisseden ABD halkı çareyi tasarruf etmekte buluyor. Fiyat artışlarından en fazla zarar gören kesimlerin ağırlıklı olarak nelerden tasarruf ettiği konusunda yapılan son anketlere göre, halkın yüzde 88’i enflasyon konusunda endişeli. Katılımcıların yüzde 48’i dışarıda ya da restaurantta yeme tercihlerini azaltarak tasarruf ediyor. Ankete katılanların yüzde 30’u telefon ve tablet gibi teknoloji ürünlerinde bir üst modele geçmeyi ertelerken, yüzde 29’u gıda alışverişinde indirimli satış noktalarını seçmeye başladı. Fiyat artışları nedeniyle giyim ve aksesuar alışverişini azaltanların oranı da yine yüzde 29. Evinde yapmak istediği tadilat, renovasyon gibi işlemleri erteleyenlerin oranı ise yüzde 23.

ABD’de enflasyon oranı, Merkez Bankası’nın (Fed) hedeflediği yüzde 2 seviyesinin oldukça üzerinde. Yıllık enflasyon dün açıklanan veriye göre Aralık ayında beklentilere paralel bir şekilde yüzde 7 artış kaydetti ve 40 yılın en yüksek seviyesinde gerçekleşti. ABD Çalışma Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre, Aralık ayında tüketici fiyatları bir önceki aya göre ise yüzde 0,5 arttı. Bu rakamların, Fed’in üzerindeki “Mart’ta faiz artırımlarını başlatması yönündeki baskıyı” daha da artırması bekleniyor.