Hangi gelişen ülke parası neden düşüyor?
TL’nin de aralarında bulunduğu gelişen ülke (EM) paraları bol likiditeye rağmen dolar karşısında farklı nedenlerle değer kaybetmeye devam ediyor. Her para biriminin değer kaybının ardında ise farklı nedenler yatıyor.
Hilal SARI
Dolar endeksinin çarşamba günü tekrar 100 seviyesinin üzerine çıkmasının ardından salgından önce de yapısal sorunlarla boğuşan gelişen ülke paraları COVID- 19’un ekonomik etkileriyle yıl başından bu yana ciddi değer kaybetti. Reuters’ın anketine göre önümüzdeki üç ay içinde para birimlerinin düşmeye devam edeceğini öngörenlerin oranı %39, aynı düzeyde kalacağını öngörenlerin oranı %29. Hafif yükseliş öngörenlerin oranı ise %32.
-%45,11*
BREZİLYA REALİ: Merkez bankası sürpriz şekilde gösterge faizi Selic oranını 75 baz puan indirerek rekor düşük düzey olan yüzde 3’e indirdi. Açıklamada haziranda da 75 baz puana kadar indirim yapılabileceği sinyali verildi. COVID-19 nedeniyle gelen kararın ardından real dün dolar karşısında tarihi dip düzey olan 5,87 seviyesini gördü. 50 yılın en kötü büyümesi beklenen ülke Societe Generale’e göre bu yıl yüzde 7,4 daralacak.
-%33,3*
GÜNEY AFRİKA RANDI: COVID-19 nedeniyle düşen emtia fiyatlarından doğrudan etkilenen cevher ve metal ihracatçısında para birimi rand 6 Nisan’da 19,35 ile dolar karşısında tarihi dip düzeyi gördü. Faizleri %4,25 ile nisanda tarihi dipte olan randın, Reuters anketine göre bu yıl yüzde 10 yükselmesi, dün gördüğü 18,82 zirvesinden değerlenerek 12 ayda 16,80 dolara gelmesi öngörülüyor.
-%27,95*
MEKSİKA PESOSU: Petrol üreticisi Meksika, COVID-19 krizinde düşen petrol fiyatları nedeniyle parası en çok değer kaybedenlerden. 23 Mart’ta dolar karşısında 25,78 ile tarihi dibi gören Meksika pesosu dün %1 düşüşle 24,12 düzeyindeydi ve yıl başından bu yana yüzde 28’e yakın değer kaybetti.
-%21,63*
TÜRK LİRASI: Türk Lirası da Fed’in swap hattına dahil etmeyeceğine ilişkin söylemi sonrası, kısa vadeli dış borcuna ilişkin endişeler ve BDDK’nın swap işlemlerine ilişkin kısıtlamalarla dün 7,2690 gün içi seviyesi ile 2018’deki rekorunu tazeledi. COVID-19 ortamında yıl başından bu yana yüzde 21’in üstünde değer kaybeden TL, uzmanlara göre yeni bir swap hattı ile daha dirençli hale gelebilir.
-%19,46*
RUS RUBLESİ: Petrol fiyatlarındaki düşüş rubleyi en çok baskılayan etken. Rus rublesi martta dolar karşısında 82,87 ile tarihi dibi görmüştü. Yıl başından bu yana yaklaşık yüzde 20 değer kaybeden ruble petroldeki toparlanma ile dolar karşısında 74 civarında.
-%12,23*
ARJANTİN PESOSU: 65 milyar dolarlık borcunun yeniden yapılandırılması için görüşmeler yürüten Arjantin’in 22 Mayıs’ta dokuzuncu kez temerrüde düşmesinden endişe ediliyor. Emtiadaki düşüşlere ek olarak salgınla birlikte daha da baskılanan Arjantin pesosu dün 67,19 ile dolar karşısında tarihi düşük düzeyini gördü. Ülkede 2019 yılından bu yana çeşitli sermaye kontrolleri de uygulanıyor.
-%8,14*
ENDONEZYA RUPİSİ: 3 Nisan’da 16.625 ile dolar karşısında 1998’den bu yana en düşük düzeyi gören Endonezya rupisi IMF ile 60 milyar dolarlık swap anlaşmasının ardından tekrar değerlendi. Kur dün itibariyle hafif düşüşle 15 bin düzeyi civarında işlem gördü.
-%1,82*
YUAN: Salgın Çin’de hafifl emiş olsa da ABDÇin ticaret savaşlarının yeniden alevlenmesi yuanı baskılayacak ana etken. Nisanda ihracatı sürpriz yükselen ülkenin en fazla işlem gören para biriminin üç ay içinde dolar karşısında 7,05’e, altı ay içinde 7,01 seviyesine gelmesi öngörülüyor. Yıl başından bu yana sadece yüzde 1,82 değer kaybeden yuan 1994’te gördüğü 8,73 düzeyinden hayli uzakta.
*Dolar karşısında yıl başından bu yana değer kaybı
KAYNAK : Dünya Gazetesi