Çin büyümede fren yaptı, piyasa tedirgin

Küresel piyasalar Çin’in 2. Çeyrek büyüme verisinin karantinaların etkisiyle ilk çeyrekteki yüzde 4,8’den yüzde 0,4’e fren yapmasıyla tedirgin bir hafta kapanışı yaşıyor. Risk iştahı nispeten yüksek seyreden bir işlem günü olsa da, Çin’de yıllık GSYH büyümesinin 2020’nin ilk çeyreğindeki yüzde 6,8’lik daralmadan sonra en düşük düzeye gerilemiş olması, küresel ekonomide de taşma etkileri yapması göz önünde bulundurulan bir unsur. Dolar 108 üzerindeki güçlü seyrini korurken, euro/dolar eşitlik düzeyinden yukarı çıkamıyor. Altın Fed’in sıkılaşmasına bağlı olarak 1.700 dolar civarından uzaklaşamazken, Fed’in 100 değil 75 bps faiz artırımıyla devam edeceği beklentisiyle petrol haftanın son işlem gününde yüzde 2 yükseliş kaydetti. Brent tekrar 100 doların üzerine çıkarken, resesyon endişesiyle hafta başında 90 dolara kadar düşen WTI tekrar 100 dolara dayandı.

Çin: Stagflasyon riski artıyor

Çin Ulusal İstatistik Ofisi Sözcüsü Fu Linghui “Pozitif ekonomik büyümeyi koruyabilmek kolay değildi. Bir sonraki aşamaya baktığımızda küresel ekonomide stagflasyon riski artıyor” diye konuştu. Stagflasyon büyümenin düşük olduğu bir ortamda işsizlik ve enflasyonun yüksek olması durumuna deniyor.

Bu yıl ortaya çıkan varyantların daha bulaşıcı olması, Çin’in tüm dünyada eleştirilen sıfır COVID politikasını küresel ekonomi için yeniden ana gündem maddesi haline getirebilir. Bazı bağımsız ekonomistler Çin’in gerçek büyümesinin resmi verilerden de düşük olabileceğini öne sürüyor. Rhodium Group’un Çin’e ilişkin pazar araştırmalarının başında bulunan Logan Wright, “Taşınan toplam yüklerde, yolcu trafiğinde, konut satışlarında, inşaat malzemelerininin büyük bir kısmında ve hane halkı tüketiminde görülen düşüşlerin, 2. çeyrekte Çin ekonomisinin kaydadeğer oranda daraldığına ilişkin açık kanıtlar sunduğu görüşündeyiz” diyor.

Yılın ilk altı ayındaki büyüme oranı yüzde 2,5 olurken, ekonomi yılın ilk yarısında hükümetin 2022 büyüme hedefi yüzde 5,5’in altında kaldı. Çin Komünist Partisi’nin Devlet Başkanı Xi Jinping’e ülke tarihinin ilk kez 3. dönem başkanlık yapma yetkisi vermesi beklenen Ulusal Kongresi’nin kasımda yapılması bekleniyor.

Sıkılaşma son hız devam

Artan enflasyonu kontrol altına almaya çalışan ekonomilerden faiz artırımları gelmeye devam ediyor. Kanada Merkez Bankası 100 bps faiz artırımı ile piyasaları şaşırtırken, Güney Kore, Yeni Zelanda, Singapur ve Filipinler’de de merkez bankaları artan enflasyona karşı sıkılaşma adımları attı. Fed’in ve diğer merkez bankaları Uluslararası Ödemeler Bankası (BIS) gibi önemli kuruluşlara göre “resesyonu bile göze alarak, enflasyon canavarını kontrol altına alabilmek için sıkılaşmaya devam etmeli”.

ABD’den gelen güçlü perakende verileri de Fed’in sıkılaşmada atacağı adımlarda agresifleşebilmesini destekleyen bir unsur. Perakende satışlar, haziranda bir önceki aya kıyasla yüzde 1 artarak piyasa beklentilerinin üzerinde yükseliş kaydetti ve 680,6 milyar dolara çıktı. Yıllık artış 8,4. Bu dönemde perakende satışlardaki artışta, yükselen enerji maliyetinin etkisiyle benzin istasyonlarında yaşanan aylık yüzde 3,6’lık artış etkili oldu. ABD’de bankaların karlarında ise ikinci çeyrekte düşüşler görüldü. ABD’nin büyük bankalarından Citigroup ve Wells Fargo’nun bu yılın ikinci çeyreğinde elde ettiği net kar geçen yılın aynı dönemine kıyasla düşüş kaydetti.