Tohum yetiştiricilerinden firmalara, ek iyileştirme ödemesi talebi

Tohum yetiştiricileri girdi maliyetlerinde yaşanan yüksek artışlar nedeniyle firmalardan ek iyileştirme ödemesi yapmaları talebinde bulundu.

Türk çiftçisinin gündeminde artan maliyetler ve kuraklığın bulunduğunu belirten Tohum Yetiştiricileri Alt Birliği (TYAB) Yönetim Kurulu Başkanı ve Türkiye Tohumcular Birliği (TÜRKTOB) Yönetim Kurulu Üyesi Hacı Ömer Güler, buna bir de yerel ve uluslararası tekel firmalarının tek taraflı sözleşmelerinin yarattığı mağduriyetlerin eklendiğini aktardı.

Son zamanlarda bazı yerel firmalar ile küresel ölçekte üretim yapan büyük şirketlerin, çiftçilerle daha önce yaptıkları sözleşmelere uymadığını kaydeden Güler, firmaların TÜRKTOB’un örnek tip sözleşmelerine uymadığını bildirdi.

Güler, “Tüm ürünlerde olduğu gibi mısır tohumunda da maliyetlerle birlikte satış fiyatları da artıyor. Mısır gibi piyasada 2800 TL/ton ile 3.600 TL/ ton arasında değişen baz alım fiyatlarına karşılık, çiftçimiz bu firmalar tarafından maliyetinin altında ürün tonunu 1.700 TL/ton tavan fiyat baz alınarak satmak zorunda kalıyor. Tek taraflı olan, sadece firmaların çıkarlarını önceleyen sözleşmeleri girdi maliyetlerini öngöremedikleri için imzalayan çiftçimiz zor durumda kalıyor.” ifadelerini kullandı.

“Ek iyileştirme yapılmalı”

Hacı Ömer Güler, 2021 yılında yaşanan fiyat istikrarsızlığı ve girdi maliyetlerindeki yüksek artışlar nedeniyle firmaların “ek iyileştirme” ödemesi yapmasını istedi.

2021 yılı sözleşmelerinin ödeme ile ilgili maddesinin iyi niyet göstergesi olarak değiştirilmesini tavsiye eden Güler, şunları kaydetti: “2022 yılı sözleşmelerinin günün koşulları, borsada oluşan fiyatlar ve fiyatlamaya tesir eden parametreler dikkate alınarak yapılmasını, ihtilafların çözümünde ise TÜRKTOB Hakem Kurulu’nun yetkili olması ibaresinin eklenmesini talep ediyoruz. Tüm maliyetlerine resmi verilerle ortalama yüzde 50 ancak piyasa verileriyle yüzde 150 zam gelen çiftçimizi zararına ürün satmaya mecbur bırakmak, çok uluslu şirketlerin insafına terk etmek, serbest piyasa adı altında, küresel birkaç şirketin hegemonyasına terk etmek zulümdür, açlıktır. Bu gibi sorunlar çiftçimizi üretime küstürmekle beraber geri kazanmasını da hayli zorlaştırıyor. Üretimin devamlılığı için kimseyi gözden çıkaramayız. Ortak akıl çerçevesinde hareket etmeliyiz.”