FirmaHBR.COM'a Hoşgeldiniz!

Sıkılaştırma tecrübeleri BİST için ne diyor?

Fed’in sıkılaştırma kararının BIST üzerinde nasıl bir etkisi olacağı merak ediliyor. 1999-2000 ve 2004-2006 dönemlerindeki sıkılaştırmalar, Türkiye’ye birbirinden farklı tecrübeler yaşatmıştı.

Sıkılaştırma tecrübeleri BİST için ne diyor?

Barış ERKAYA

ABD Merkez Bankası 1965’ten bu yana toplam 15 defa parasal sıkılaştırma uyguladı. Bu dönemler içerisinde aslında bizi en çok ilgilendirenler 1999-2000 Temmuz arasındaki sıkılaştırma ve Haziran 2004-Ağustos 2006 arasında olanlar. Elbette sonrasında da Fed’in sıkılaştırma dönemleri oldu fakat bu dönemler Fed’in pek de şeffaf davranmadığı dönemler olduğu için tapering tantrum (yani piyasaların benlenmedik sıkılaştırma uygulamaları karşısında öfke nöbetine tutulduğu) dönemleriydi ve gerçek yatırımcı davranışlarını yansıttığı söylenemez.

Normal şartlar altında parasal sıkılaştırma dönemleri ABD’de faizlerin de artacağı bir dönemi işaret ediyor. Faizin artışı da ABD tahvil getirilerinin düşeceği anlamına geliyor. ABD tahvillerinden çıkış, beraberinde yüksek getiri arayan risk fonlarının global arayışlarını beraberinde getirebilir. Bu da paranın ABD sınırları dışında getiri arayışı anlamına gelebilecek bir ihtimal.

Peki 1999-2000 döneminde sıkılaştırma ve 2004-2006 dönemlerindeki sıkılaştırmalardan hangisi bizim bugünkü durumumuza benziyor?

Yabancı hücumu: 2004-2006

Geçmiş iki örneğimize baktığımızda ise Türkiye’nin buna benzer bir durumdan ciddi fayda sağladığı dönem 2004-2006 dönemi oldu. Fakat burada çok önemli bir nüans var. O da Fed’in parasal sıkılaştırma dönemi aynı zamanda Türkiye’nin AB ile üyelik ve müzakere döneminin zirvesiydi.

Yani Türk hisse senedi piyasaları tarihindeki en büyük çıpalardan birini bulmuştu. Bu da İstanbul Borsası’nın 167.67 puandan 481.92 puana kadar yükseldiği bir ralliyi tetikledi. Dolar kuru ise aynı dönemde 1.5035 TL’den sadece 1.5095 TL’ye kadar çıkmıştı. Çünkü piyasalara döviz yağmış, sıkılaştırmanın olduğu 27 ay boyunca Borsa İstanbul’a net 6 milyar dolar yabancı alımı akmıştı. Hatta yükseliş bu dönemden sonra da sürmüş ve BİST-100 endeksi 2007 Ekim ayında 588 puana kadar tırmanmıştı.

SADECE YERLİLERİN OLDUĞU TECRÜBE: 1999-2000

Ekonomik krizin gümbür gümbür geldiği, başarısız koalisyonların etkisiyle siyasi istikrarın en büyük soru işareti olduğu, AK Parti’nin tek başına iktidara ilerlediği 1999-2000 dönemindeki sıkılaştırmada ise tam tersi bir durum yaşanmıştı. 1998 Ocak ayından itibaren zaten 515 milyon dolarlık satış yapan yabancı yatırımcılar 1999 Temmuz-2000 Temmuz arasında 1.4 milyar dolarlık daha hisse satmıştı. Bu satışlar 2002 Kasım seçimlerine kadar sürdü. İlk belirgin alımlar da o dönemde başladı. Fakat İMKB-100 o dönemde de 51.6 puandan 206.18 puana kadar yükselmiş, buna karşılık dolar 12 ayda yüzde 46 değer kazanmıştı. Sadece yerli yatırımcı gücüyle zirve yapan Borsa’da çöküş gecikmedi endeks 68 puana kadar geri düştü. Bu parasal sıkılaştırma dönemlerinden hangisinin bugünkü Türkiye ve Borsa İstanbul’a benzer olduğuna siz karar verin. Güçlü bir çıpa, yabancı sermaye akını, güçlü bir TL’nin olduğu dönemde miyiz, önümüzde gerçek bir yatırım öyküsü var mı? Bu sorunun cevabı BIST için hangi senaryonun daha gerçek olduğunu da gösterebilir.

BU KONUYU SOSYAL MEDYA HESAPLARINDA PAYLAŞ
ZİYARETÇİ YORUMLARI

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu aşağıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.

BİR YORUM YAZ