Gaz şebekesi arızalarına yerli robotla erken teşhis

Mehmet KARA

Dünya kenti İstanbul, doğalgaz altyapısı kurma, işletme, bakım ve onarım faaliyetlerinde kullanılan yeni teknolojiler geliştirip, gerek yurt içinde gerekse yurt dışında faaliyet gösteren doğalgaz iletim ve dağıtım şirketlerinin de yararlanabileceği ürünler ortaya çıkartıyor. Bunun son örneklerinden biri, boruların içinden dolaşarak hatlarda arıza taraması yapacak robotik gözler oldu. İGDAŞ bu amaçla Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu TÜBİTAK ile iş birliğine gitti.

Kilometrelerce hattı gezecek

İGDAŞ ve TÜBİTAK Raylı Ulaşım Teknolojileri Enstitüsü iş birliğiyle geliştirilen Boru İçi Denetleme Robotu, İstanbul’daki binlerce kilometrelik dağıtım hatlarını kesintisiz olarak tarayacak. Yıl sonuna kadar kullanıma hazır hale gelecek robot, hat bakım ve onarımı çalışmalarında milyonlarca dolar tasarruf sağlayacak. Proje ile İstanbul’daki deprem riskine karşı da çok önemli bir adım atılmış olacak.

Milyonlarca dolar tasarruf

İGDAŞ’ın hat denetleme, bakım ve onarım amaçlı uzun vadeli planlamalarında 5,5 ila 8 milyon dolar tasarruf sağlanacak. Robot, hareket ettiği boru hattının, üç eksende haritasını çıkartılabilecek ve tespit ettiği kusurları, hat bileşenlerini, harita üzerinde işaretleyebilecek. Ayrıca muhtemel İstanbul depremi sonrasında doğal gaz hatlarını çok hızlı bir şekilde tarayıp hasarları tespit ederek erken müdahaleye imkân tanıyacak.

Sorunları ortaya çıkmadan görecek

İGDAŞ Genel Müdürü Dr. Mithat Bülent Özmen, Boru İçi Denetleme Robotu ilgili şu değerlendirmede bulundu: “16 milyonluk bir dünya şehrine (Sorun ortaya bir çıksın, nasılsa çözeriz) anlayışı ile hizmet edemeyiz. Boru İçi Denetleme Robotumuz ile doğal gaz hatlarımızdaki olası hasar ve korozyonlar önceden tespit edilecek ve erken müdahale etme imkânına sahip olacağız. Bu proje, bilimin katkısı ile Türkiye’nin önüne yeni ufuklar açacak. Ayrıca milyonlarca dolar tasarruf sağlamış olacağız.”

Kendi robotuna sahip ikinci ülke

İGDAŞ Genel Müdürü Mithat Bülent Özmen, “Türkiye, İGDAŞ’ın robotik göz teknolojisi sayesinde ABD’den sonra kendi denetleme robotuna sahip ikinci ülke olacak” dedi.