“Dünyada satılan balın yarısı sahte”

Beslenme açısından zen­gin bir içeriğe sahip olan bal ve arı ürünleri sah­tekârlığın en yoğun olduğu alan­lardan biri. Bir bal üretim ülkesi olan Türkiye’de de dönem dönem şeker şurubuna esans katılarak piyasaya sürülen taklit ve tağ­şiş ürünler tespit edilerek Tarım ve Orman Bakanlığı’nca tüketi­ciler uyarılıyor. Bunun yanında uygun koşullarda üretilmeyen bal ve arı ürünleri de içerik ba­kımından orijinal değerini kay­bediyor. TÜİK’in istatistiklerine göre Türkiye’de 2024 yılında 95 bin 492 ton bal üretildi.

Üretim bir önceki yıla kıyasla yüzde 16,9 oranında azaldı. Statista verile­rine baktığımızda dünya çapın­da ortalama yıllık doğal bal üre­timi 2023’te yaklaşık 1,89 milyon metrik ton oldu. FAO raporlarına göre de dünyada en büyük doğal bal üreticisi ülkeler Çin, Türkiye, Arjantin, İran, Etiyopya ve ABD olarak sıralanıyor. Çin 465 mil­yon tonla açık ara lider. Buna kar­şın en yoğun sahte bal üretimi­nin de bu ülkede yapıldığı sektör temsilcilerince dile getiriliyor.

“Sahte ürünlerin sonu sözleşmeli üretimle gelir”

Gıda mühendisi Dr. Aslı Elif Ta­nuğur Samancı da “Arıların Eko­sisteme ve Sürdürülebilir Beslen­meye Etkisi” başlıklı sunumunda, sahte arı ürünlerinin dünya gene­linde kol gezdiğine dikkat çekti. “Dünyada satılan balın en az yarı­sı sahte” diyen Tanuğur Samancı, propolis, arı sütü, arı ekmeği gibi üretimi zahmetli ama rantı yük­sek ürünlerde ise bu oranının yüz­de 90’lara kadar çıktığını dile ge­tirdi. İstanbul Teknik Üniversite­si (İTÜ) Teknokent’te bir girişim olarak 12 yıl önce ortaya çıkan ve arı ürünleri konusunda kat etti­ği mesafe ile sektörde kendine yer edinen Bee’o Propolis’in “Sürdü­rülebilir Bir Gelecek İçin Arı Var­sa Hayat Var!” konu başlığı ile dü­zenlediği toplantıda kurucusu olduğu marka ile ilgili de bilgiler veren Tanuğur Samancı, “Biz söz­leşmeli üretim yapıyoruz. On ko­van ile başlayan üreticilerimizin hepsi şimdi birer küçük arıcılık iş­letmesi haline geldi. Dünyada bu sistem ile ödül aldık. Arıcılar sade­ce üretim, verim ve kaliteye odak­lanıyorlar. Sahte ürünlerden kur­tulmanın yolu sözleşmeli arıcılık modelinden geçiyor. Sahte ürün yapanlar arılara ve arıcılara zarar veriyor” ifadelerini kullandı.

“Şehirlere arı dostu ağaç ekin plastik palmiyeler ekmeyin!”

İstanbul Teknik Üniversite­si’nden Prof. Dr. Mikdat Kadıoğ­lu da “İklim Değişimi ve Global Etkileri” başlıklı sunum yaptı. Okullarda öğretilen “dört mev­sim” söyleminin doğru olmadı­ğını kaydeden Kadıoğlu, “Dört mevsimle başımız belada. Okul­da öğretilen her şeye inanma­yın. 2 mevsim var; yaz ve kış. Di­ğerleri geçiş zamanları öyle 3 ay ay filan değil” dedi. İklim deği­şimi nedeniyle yalanan küresel ısınmaya işaret eden Kadıoğlu, şu mesajları verdi: “İklim değiş­tikçe Ege’de olan bal belki Ka­radeniz’de olacak. Dünyanın her tarafı ısınıyor.

En çok ku­tuplar ısınıyor. Ekvator ile ku­tuplar arasındaki sıcaklık far­kı azaldığı için hava hareketle­ri değişiyor. Kışın gelen karlar gelmiyor. Avrupa’da sıcak ha­va dalgasından ölenlerin sayı­sı açıklanıyor. Türkiye’de de sı­cak hava dalgasından ölenler var ama bizde öyle kayda alınmıyor. Şehirlere ağaç dikeceksek arı dostu olsun. Palmiye ekiyorlar. Onlar kuruyor sonra plastik pal­miye vs. koyup ışıklandırıyorlar. Kimseye faydası da yok. Havalar ısındığında balıklar kuzeye Ka­radeniz’e gider ama alıklar gü­neye gidiyor. Her ne olursa olsun doğayı korumak lazım.”