Çay bahçeleri, gençleştirme budamasına tabi tutulacak

Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından hazırlanan Kaliteli Çay Yaprağı Temini Amacıyla Budamaya Tabi Tutulan Çaylıklar Nedeniyle Üreticilerin Uğradığı Gelir Kaybının Tazminine Dair Tebliğ, Resmi Gazete’de yayımlandı.

Tebliğle kaliteli çay yaprağı temini amacıyla budamaya tabi tutulan çaylıklar nedeniyle üreticilerin uğradığı gelir kaybının tazminine ilişkin usul ve esaslar belirlendi. Düzenleme, ruhsatlı çay bahçelerinin budama tespit işlemlerinin yürütülmesini kapsıyor.

Buna göre, kaliteli çay yaprağı temini amacıyla ruhsatlı çay bahçeleri, 7 yıllık süre için her yıl 7’de bir oranında gençleştirme budamasına tabi tutulacak. Üreticiler sahip oldukları toplam çay bahçesini 7 eşit parçaya bölerek, her yıl 7’de birini budayacaklar.

Gençleştirme budaması, tekniğine uygun olarak 20 santimetre yüksekliğin altında olacak şekilde yapılacak. Öncelikle hiç budanmayan, verimden düşerek çalılaşmış çay bahçeleri budanacak.

Gençleştirme budamasının tekniğine uygun olması amacıyla teknik personel tarafından uygulamalı eğitim ve yayım çalışması yapılacak. Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü, budama yapmayan veya eksik budamada bulunan üreticilerden ilgili budama yılında yaş çay yaprağı satın almayacak.

Budama tespit ekipleri, parsel sorumlusu ve yardımcı personel olmak üzere en az iki kişiden oluşacak. Ekip sayılarını ruhsatlı alan miktarı doğrultusunda Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü belirleyecek.

Budama tespit işlemleri

Çay bahçelerinde budama tespit işlemleri her yıl kasımda başlayıp, ertesi yıl yaş çay kampanyasının açılış tarihine kadar devam edecek. Tespit işlemlerinin ne zaman biteceği önceden üreticilere duyurulacak. Yılın diğer aylarında, budanmış bahçelerin verim durumları izlenerek sonuçları değerlendirilecek.

Üreticilere budanmış çay bahçelerinden ne zaman ürün alınacağı, ürünün nasıl hasat edileceği, nasıl bir tabla oluşturulması gerektiği uygulamalı gösterilecek. Tebliğ, 1 Ocak’tan geçerli olmak üzere yürürlüğe girdi.

Gelir kaybı tazminatı 7 yıl için ödenecek

Konuya ilişkin olarak Resmi Gazete’nin 11 Mart 2022 tarihli sayısında yayımlanan Kaliteli Çay Yaprağı Temini Amacıyla Budamaya Tabi Tutulan Çaylıklar Nedeniyle Üreticilerin Uğradığı Gelir Kaybının Tazminine Dair Cumhurbaşkanı Kararı’na göre, çay bahçelerinin budanmasından doğacak gelir kaybı tazminatının ruhsatlı yaş çay üreticilerine 7 yıl için ödenmesi benimsenmişti.

Gelir kaybının hesabında, dekar başına ortalama verim 1500 kilogram olarak baz alınacak. Budama yapılan alanlar için yıllık üretim kaybı yüzde 70 oranında hesap edilecek. Üretici gelir kaybının hesabında, Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğünün o yılki yaş çay alım fiyatı esas alınacak.