Açlık ve yoksulluk sınırı son bir yılda ne kadar oldu?

Investing.com –  Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonunun (Türk İş) her ay hesapladığı Açlık ve Yoksulluk Sınırı Ağustos sonuçları açıklandı. Hesaplamalara göre;

Dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) 2 bin 926,72 TL oldu, bu tutar geçen yılın aynı ayında 2 bin 383,76 TL idi.

Gıda harcaması ile birlikte giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam tutarı ise (yoksulluk sınırı) 9 bin 533,28 TL oldu, bu tutar geçen yılın aynı ayında 7 bin 764,69 TL idi.

Bekâr bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ ise aylık 3 bin 572,79 TL oldu, bu tutar geçen yılın aynı ayında 2 bin 891,65 TL idi.

Dört kişilik bir ailenin sadece gıda harcaması (mutfak masrafı) geçen aya göre 23 TL, yılbaşına göre 337 TL ve geçen yıla göre 543 TL artmıştır. Yapılması gereken toplam harcama tutarı (aile bütçesi) ise aylık 76 TL, sekiz aylık 1.097 TL ve yıllık 1.769 TL tutarında artmıştır.   

Türk- İş’in verileri temel alındığında mutfak enflasyonundaki değişim Ağustos 2021 itibarıyla şu şekilde gelişti:                            

• Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken asgari harcama tutarı bir önceki aya göre yüzde 0,80 oranında artış gösterdi.                       
• Yılın ilk sekiz ayı itibariyle fiyatlardaki artış yüzde 13,0 oranında gerçekleşti.                        
• Gıda enflasyonunda son on iki ay itibariyle artış oranı yüzde 22,78 oldu.        
• Yıllık ortalama artış oranı ise yüzde 19,06 olarak hesaplandı.  

Süt, yoğurt, peynir grubunda; geçen ay fiyatı artan süt ve yoğurtun ardından bu ay da peynir fiyatı artış gösterdi. Bu arada dikkati çeken bir husus, neredeyse tüm ürünlerin 500 gramlık kutu içinde satışa sunulmaya başlaması oldu. Ancak 700-800-900 gramlık kutularda da satış devam ediyor.         

Et, tavuk, balık, sakatat, bakliyat ürünlerinin bulunduğu grupta; et ve sakatat fiyatı aynı kaldı ve fakat tavuk kilogram fiyatı geriledi. Av sezonunun açılmasının beklendiği balıkta, satışta olan ve ağırlıkla kültür balıklarının fiyatı fazla değişmedi. Yumurta fiyatı bu ay yine arttı. Bakliyat ürünleri (kuru fasulye, kırmızı-yeşil mercimek, nohut, barbunya vb.) fiyatı bu ayın ikinci yarısından itibaren artmaya başladı.       

Yaş sebze-meyve fiyatlarında beklenen ucuzluk bu ay da görülmedi. Ülkemizde görülen yangınların olumsuz etkisi sebze-meyve üretim bölgelerinde ortaya çıktı. Esnaf, ürün tedarikinde sıkıntı olduğunu ve bu durumun -mevsim şartlarına rağmen- fiyat artışlarına yol açtığını ifade etti. Geçen ay kilogramı ortalama 7,33 TL olarak hesaplanan taze sebze-meyve ortalama kilogram fiyatı bu ay biraz yükselerek 7,50 TL oldu. Ortalama sebze kilogram fiyatı bu ay 6,67 TL (geçen ay 6,31 TL) olarak hesaplandı. Ortalama kilogram meyve fiyatı da bu ay yükseldi ve 8,64 TL (geçen ay 8,55 TL) oldu.  

Bu ay, 15 sebze ve 11 meyve olmak üzere toplamda 26 üründeki fiyat değişimi hesaplamada dikkate alındı. Hesaplama yapılırken -her zaman olduğu gibi- pazarda yaygın bulunan mevsim ürünleri (örneğin bamya, börülce, yemiş, kayısı vb. az ve nispeten pahalı gıda maddeleri hesaplamaya dahil edilmedi) esas alındı. Ürünlerin tek tek ağırlığı yerine harcama sepetindeki meyve-sebzenin toplam miktarından hareket edildi.

Ekmek, pirinç, un, makarna, bulgur, irmik gibi ürünlerin bulunduğu grupta; geçen ay fiyatı artan ekmekte bir değişiklik söz konusu olmazken, un ve irmik fiyatı ile bulgur fiyatı değişmedi, ancak pirinç fiyatında yine artış görüldü.     

Son grup içinde yer alan gıda maddelerinden; tereyağı, zeytinyağı ve ayçiçek yağı fiyatı geçen aya göre değişmezken, margarin fiyatı arttı. Siyah ve yeşil zeytin fiyatı ayrı ayrı arttı. Yağlı tohum (ceviz, fındık, fıstık, ayçekirdeği vb.) ürünlerde fiyat pek değişmedi, sadece ceviz ve fındık fiyatı biraz geriledi. Baharat ürünlerinden (kimyon, nane, karabiber vb.) nane fiyatı arttı, diğerleri aynı kaldı. Ihlamur fiyatı da değişmezken çay fiyatı arttı. Bal, şeker, tuz, pekmez, salça fiyatı değişmedi, ancak reçel fiyatında artış tespit edildi.         

Yazar: Deniz Engin