5G’ye geçmeden önce isteyenin ortak olabileceği altyapı şirketi kurulmalıdır

Turkcell Genel Müdürü Murat Erkan, 5G’ye geçebilmek için öncelikle altyapının ortak bir havuzda birleştirilmesi gerektiğini söyleyerek, “Benim çok temel önerim, altyapıların ortak bir havuzda birleştirilmesidir. Mevcut işlerin de altyapıların birleştiği yeni bir şirket tarafından sürdürülmesi. O şirketin bir toptancı gibi toptan fiber hizmet verdiği, diğer perakende şirketlerin de ondan hizmet aldığı bir yapı olmalı. Bizim de bu şirketten baz istasyonu için baz istasyonuna, evler için evlere, kurumlar için kurumlara ne gerekiyorsa ondan kiralamamız lazım” dedi. Erkan, isteyen herkesin şirkete ortak olabilmesinin de önünün açık olması gerektiğini dile getirdi.

Turkcell Genel Müdürü Murat Erkan, 5G sürecine ve geleceğine ilişkin görüşlerini ekonomi basınının temsilcileriyle paylaştığı toplantıda ortak altyapı şirketinin bu işi hızlandıracak bir eleman olacağını belirtti. Erkan “Ortak altyapı şirketi konusunda herkes hemfikir. Burada çok doğru bir vizyon ve stratejiyi ortaya koymak lazım. Model en kritik parça burada, doğru modeli uygulamak lazım. Doğru model nedir diye düşündüğümüzde, bir altyapı şirketinin ortak kurulması, isteyen şirketlerin kendi altyapılarını buraya bırakarak, şirket üzerinde hissedar olması, daha sonra da o şirketin perakende kullanıcısı olması gibi bir model üzerinde bizim fikrimiz var ama bunun gibi onlarca model üretilebilir” şeklinde konuştu.

“Yeterince fiber olmazsa, 5G anlamsız bir teknoloji olarak hayatımıza girer” diyen Murat Erkan, “5G ihale sürecinde çok acele etmeye gerek yok, 9 ayı beklemeden erken doğum yapmamak lazım bu konuda, bu altyapıyı doğru zamanda hayata geçirmeliyiz” dedi.

Fiber altyapıya 8-10 milyar dolar yatırım gerekli

Türkiye’nin fiber altyapıya OECD’nin ilk 10’undaki ülkeler arasında olana kadar yatırım yapması gerektiğini ifade eden Erkan, “Fiber yaptığınız zaman sadece 5G’yi kurtarmayacaksınız, sadece 5G’ye hizmet etmeyeceksiniz. Aynı zamanda evlerdeki internetin de daha hızlı ve kalıcı olmasını sağlayacaksınız. Bazılarına göre 1 milyon kilometre, bir başkasına göre 800 bin kilometre. Nereden baksanız yatırımsal olarak 8-10 milyar dolarlık bir yatırım demek. Bunu tek bir şirketin yapması çok kolay değil” diye konuştu.

5G’de acele edilmemeli çok kuvvetli 4.5G’miz var

5G’ye geçişte zaman konusunun çok önemli olduğunun altını çizen Erkan, “Zamanlama açısından, ortamın önümüzdeki 2-3 yıl içinde hazır olacağını düşünüyoruz. 9 ayı beklemeden erken doğum yapmamak lazım bu konuda. Bu altyapıyı doğru zamanda hayata geçirmeliyiz. 5G ihale sürecinde çok acele etmeye gerek yok çünkü çok kuvvetli bir 4.5G şebekemiz var. Zaten bu tüketici açısından ihtiyaçları karşılıyor. Ekosistem gelişiyor, erken çıkarak bu gelişimi engellememek lazım” dedi.

5G sürecine güçlü bir altyapı ile girdiklerine işaret eden Erkan, 5G’ye geçişte doğru teknolojinin önemli olduğunu kaydettiği konuşmasında değerlendirmelerini şu başlıklarda topladı:

■ Teknolojide yatırımların, ekosistemin, yerliliğin, milliliğin öneme haiz olduğunu söylüyoruz. 5G’ye geçişte yerli ve milli ekosistemin hazır olması gerek. Yerli teknolojiler, milli teknolojiler bir an önce gelişmeli, bunun için gerekli adımlar atılmalı. Yabancı teknolojiler, yabancı yatırımcı bu gelişimin önüne engel çıkarmamalı.

■ Havalimanlarında, limanlarda, stadyumlarda bu teknolojiye ihtiyacımız var, bunu da bir an önce kurmamız lazım ki, ekosistem geliştiricileri, yerli-milli uygulamalar bunlara uygun çözümleri bir an önce geliştirsinler. Şu an geçici lisanslarla buralarda 5G’nin kullanılıyor olması lazım. Uygulanan yerlerin sayısının artması gerek.

■ 5G’ye geçişte yerliliğin önemi büyük. Ortak altyapı ve dijitalleşme 5G’nin can damarı. Yerli ve milli teknolojilerle 5G’de dışa bağımlılığı minimuma indirmeliyiz. 5G’ye geçişin yerli ve milli imkanlarla yapılmasını, böylece minimum dışa bağımlılık sağlanmasını önemsiyoruz. Bu konuda biz de elimizi taşın altına koyuyoruz. Hem ULAK A.Ş. ile hem de BTK’nın desteğiyle HTK (Haberleşme Teknolojileri Kümelenmesi) oluşumu ile iş birliği içindeyiz. Yerli otomobil TOGG’daki gibi 5G’ye geçişte de ‘babayiğit’ olmaya adayız.

■ Doğru stratejimiz ve sahip olduğumuz geniş spektrum sayesinde, 1,6 Gbps hıza ulaşabilen Türkiye’de tek, Avrupa’da ilk ve dünyada en yüksek 4.5G hızlarını sunan üç operatörden biriyiz. Şu an dünyada 5G kullanan birçok ülkedeki hızlara oranla daha yüksek hızda hizmet sağlıyoruz.

Turkcell’in büyüme rotası

Uzun vadede Superonline, fintech, veri merkezi işlerimiz büyüyecek. Dünyada Türkiye’den böyle işlerin çıkması memnuniyetle karşılanacak bir şey. Onun dışında enerji işimiz çok önemli. Bizim sürdürülebilirlik planlarımızda. Ama enerji bizim ihtiyaç duyduğumuz yani enerjiye yatırım yapmak zorundayız gelecek açısından. Hayatımızda her zaman önemli bir maliyet ve sürdürülebilirlik kalemi olacak. Burada bizim yapacağımız şey yenilenebilir enerji kaynaklarına yatırım yapmak. Bizim taahhüdümüz var, 2030 yılında bütün enerjiyi yenilenebilir enerji kaynaklarından sağlamayı taahhüt ettik.

Ortaklığımızın dışında da TOGG için çalışıyoruz

Turkcell olarak TOGG’da diğer babayiğit ortaklarımızla birlikte var gücümüzle çalışıyoruz. Ayrıca TOGG’a hizmet etmek için proje bazlı çalışan arkadaşlarımız var. Yapay zeka, eğlence sistemleri, güvenlik sistemleri için çalışıyorlar. Ödeme sistemleriyle ilgili de çalışıyoruz. İşin içinde Paycell’in ve müşteri finansmanının da olduğu, değişik değişik alanlarda çözüm önerileri götürüyoruz. Bizim birinci önceliğimiz, Türkiye’nin gururu olacak bir elektrikli otomobil. Bu noktada da Turkcell olarak ne gerekiyorsa yapmaya hazırız. Elektrikli mobilite işini de çok sevdik. Bu alan kocaman bir şeyi ifade ediyor. Çok önemli bir şey yaptık orada, elektrikli arabanın en önemli komponentlerinden birisi pil, pilin de üretiminde dünyanın sayısı şirketlerinden biriyle TOGG ortak olarak üretime geçiyor.

5G için 5 doğru

5G’ye geçişin Türkiye için azami fayda ve verim getirmesi için bu sürecin ‘çok boyutlu’ ele alınmasının önemine dikkat çeken Erkan, “Turkcell olarak bu geçişi, ‘5G için 5 Doğru’ olarak ifade ediyoruz. Bu sürecin yerlilik oranı yüksek doğru teknoloji ve doğru kurgulanmış ortak altyapıyla doğru alanda, doğru zamanda ve tabii ki doğru maliyetle, çok boyutlu olarak ele alınması önemli” dedi.

Yüzlerce yerli şirketle çalışıyoruz

5G’de doğru teknolojileri kullanan değil, üreten de olmamız lazım. Bu da yerli ve milli teknolojileri üretmekten geçiyor. Yerli ve milli olma adına işbirliği yaptığımız yüzlerce firma sayabilirim, farklı farklı alanlarda. Mesela yakında lansman yapacağız. 5G konusunda 2 tane firma ürün geliştirmiş. O ürünleri beraber yapacağız. Yüzlerce firma var. 5G dikey bir iş. Yatay olarak değil, dikey olarak bakmamız gerekiyor.

Stratejik ortaklığa sıcak bakıyoruz

(Superonline, lifebox, fizy, TV+. ortaklık görüşmelerine ilişkin olarak) Biraz yavaşladığını söyleyebilirim ama bizim stratejik ortağa ihtiyacımız var. Bu işleri görüştüğümüz zaman çok net anlıyorlar. Biz de seçiciyiz orada. Global koşulların yavaşladığını görüyorum ama masa devam ediyor. Görüşmelerimizi yaptık. Belli bir noktaya kadar geldik. Bazısı daha yakın, bazısı daha uzak. Bu koşullara rağmen ilgi oldukça fazla ama bizim seçici olduğumuzu da göz ardı etmeyelim. Pazarı büyütecek bizi başka pazarlara sokacak stratejik yatırımcı olarak bakıyoruz. Farklı coğrafyalardan 10-12 farklı şirket var.